เป็นไหมที่ ‘หยุดคิดไม่ได้’ “หยุดเครียดไม่ได้” “เหนื่อยไม่รู้สาเหตุ”
ปัญหาต่าง ๆ ที่อยู่รอบตัวทำให้เราเครียดรึเปล่า ?
เพราะเราปฏิเสธเรื่องความเครียดไม่ได้ ต้องอยู่กับมันต่อไป
คนเราปฏิเสธเรื่องความเครียดไม่ได้ เรายังต้องอยู่กับมัน
เพราะยังต้องเรียน ยังทำงาน แม้จะเกิดในกองเงินกองทอง ยากดีมีจน ก็มีเรื่องเครียดทั้งนั้น
สาเหตุของความเครียดก็ต่างกันไป แต่สิ่งที่สำคัญคือ
จะจัดการมันยังไงให้เราอยู่กับความเครียดได้อย่างมีความสุข
ทำให้ตัวเองมีศักยภาพในการควบคุมมันมากกว่าให้มันควบคุมเรา
ในต่างประเทศมีทฤษฎีความเครียด อยู่ 2 รูปแบบ
อย่างแรกคือ Eustress ที่เป็นความเครียดที่ส่งผลดี ทำให้เรามีประสิทธิภาพมากขึ้น เช่น เวลาถึง deadline ต้องส่งงานแล้วจะโฟกัสในงาน สมองตื่นตัว ทั้งที่ก่อนหน้านี้คิดอะไรไม่ออก ภาวะที่กดดันเราทำให้ต้องเค้นศักยภาพออกมาใช้ เพราะเครียดว่าจะส่งงานไม่ทัน แต่กลับทำให้เราเกิด productivity จึงเรียกว่า ความเครียดที่ส่งผลดี
แต่ถ้าเราปล่อยตัวเองให้อยู่ในภาวะกดดันอยู่บ่อย ๆ จะเกิดภาวะเครียดสะสม
ซึ่งถ้าเราปรับเปลี่ยนอารมณ์ไม่เป็น ปล่อยวางไม่ได้ อาจจะเข้าสู่ภาวะ Distress
เป็นความเครียดที่ไม่ดีเลยเถิดไปเป็นซึมเศร้าในที่สุด และจะกระทบทางกายด้วย เพราะกายกับใจสัมพันธ์กัน กายป่วยใจก็เป็นทุกข์ ใจป่วย ก็พาลให้กายป่วยได้เช่นกัน เวลาอารมณ์ไม่ดี โดนเจ้านายด่า หรือแฟนมีกิ๊ก ก็กินข้าวไม่ลง
ของโปรดอยู่ตรงหน้าก็ไม่อร่อย กินไม่ลง เพราะอารมณ์ ความรู้สึก หรือใจของเราทำให้ไม่อยากกิน เลยเหมือนไม่หิว ต่อมรับรสเสียเพราะอารมณ์เสีย หรือเครียดลงกระเพาะ ปวดท้อง ท้องเสียบ้างนั่นเอง
แบบนี้เรายังอยากเก็บความเครียดเอาไว้ หรือปลดปล่อยมันออกบ้าง
ถ้าเราปล่อยด้วยการกินแหลกก็ลงเอยที่ลงพุง น้ำหนักขึ้น ไขมันเลวเพิ่ม ทำให้เครียดไปอีก
หรือไปดื่ม กลับมาหายเมาก็ยังเศร้าเหมือนเดิม แถมได้สารพิษเข้าไปสะสมที่ตับอีก จากดื่มไม่เป็น กลายเป็นคนคอแข็งเลย ต้องดื่มมากขึ้นถึงจะเมาจนเริ่มติดเหล้า
การงานก็ยับเยิน เรื่องเครียดตามมาอีกเพียบ
หรือต่อให้ไปเที่ยว วิวตรงหน้าสวยหลักล้าน แต่ยังเครียดใจเฉา ๆ อยู่ดี
บางครั้งก็เหมือนเป็นเพียงแค่การกลบปัญหา เพราะกลับมาก็เจอเรื่องเดิม ๆ
ปัญหาเดิม ๆ ออกจากลูปไม่ได้เลยถ้าแก้ไม่ตรงจุด
ฉะนั้น เครียดที่ใจ ก็ต้องแก้ที่ใจ คลายปมความเครียดในใจถึงจะถูก
สมาธิจึงเป็นสิ่งสำคัญที่จะมาช่วยกลั่นแก้สิ่งร้าย ๆ ให้คลายตัว
ปัญหา หรือทุกข์ที่เราเผชิญ ความเครียด วิตกกังวล หาทางออกไม่ได้ ก็เหมือนเราผูกเชือกไว้อย่างแน่นหนามานาน ผูกเพิ่มมากขึ้นเรื่อย ๆ
โดยที่รู้ตัว บางทีก็ไม่รู้ตัว สุข อุปสรรค์ หรือความทุกข์ก็เปรียบเหมือน ปม
ไม่ว่าเราจะผูกเอง หรือคนอื่นผูกให้เรา ถ้าเรารู้จักวิธีการคลาย และ
หมั่นคลายบ่อย ๆ ทำเป็นประจำทุกวันยิ่งดี
ถ้าปมไม่มี ก็จะมีพื้นที่สำหรับสิ่งอื่นเพิ่มขึ้นอีก
เพราะสมาธิ ไม่ได้แค่คลายปมแต่ยังสร้างภูมิคุ้มกันให้เรา
เวลามีอะไรมากระทบ เราไม่กระเทือนง่าย และสามารถควบคุมอารมณ์
ความคิด คำพูด การกระทำ ได้ดีอีกด้วย
เพราะฉะนั้น ไม่ว่าจะอายุเท่าไหร่สมาธิช่วยได้
ถ้าปล่อยให้ใจเสื่อมคุณภาพไปเรื่อยๆ จนอาการหนัก ก็อาจจะสายเกินไป
เหมือนเราผูกเงื่อนตายไว้แล้ว ยังไงก็คลายไม่ออก
สมาธิจึงเหมาะมาก ๆ สำหรับคนที่ยังไม่เป็นโรคทางใจใด ๆ
สรุปแล้ว เครื่องมือแก้เครียดที่ถูกและได้ผลมากที่สุด
แต่ต้องอาศัยตัวเราเองเป็นคนทำอย่างสม่ำเสมอและต่อเนื่อง คือการฝึกสมาธินั่นเอง อาจจะเหมือนยากในเบื้องต้น แต่ระยะยาว คุ้มมากที่จะลงทุนทางใจ
#เกลา
#สมาธิคลายเคลียด
